Wycena nieruchomości jest niezbędna, kiedy planujemy sprzedać mieszkanie lub dom, wziąć kredyt hipoteczny w banku, podzielić majątek, skorzystać z ubezpieczenia bądź odzyskać należące się nam odszkodowanie. Czasami na podstawie wyceny nieruchomości określa się też podatki albo czynsz za wynajem danego lokalu. Wówczas wycenę przeprowadzają władze miasta lub gminy.
Aby wartość danej nieruchomości była adekwatna do cen rynkowych oraz cech wycenianej nieruchomości, należy skorzystać w usług rzeczoznawcy majątkowego. Wynikiem tego rodzaju wyceny, zgodnej z przepisami prawa i standardami zawodowymi, jest operat szacunkowy, czyli opinia autorska rzeczoznawcy o wartości wycenianej nieruchomości. Dokument ten jest potwierdzeniem wartości danej nieruchomości.
fot. belozu/bigstockphoto.com
Rzeczoznawca majątkowy dokonujący wyceny danego lokalu bierze pod uwagę przede wszystkim przeciętną cenę stosowaną dla podobnych nieruchomości w danej miejscowości, stan techniczny mieszkania i stopień jego zużycia, stosując przy tym najczęściej metodę porównawczą.
Cel wyceny nieruchomości może wynikać z przepisów prawa lub wiązać się z podejmowaniem istotnych decyzji w celu:
- ustalenia wielkości zabezpieczenia kredytu,
- ustalenia ceny kupna- sprzedaży,
- ustalenia ceny wywoławczej przy sprzedaży,
- ustalenia amortyzacji,
- dokonania aktualizacji opłat za użytkowanie wieczyste,
- ustalenia ceny sprzedaży danej nieruchomości użytkownikowi wieczystemu,
- ustalenia wielkości opłaty skarbowej, przy opłacaniu podatku od spadków i darowizn bądź od czynności cywilno-prawnych,
- obliczenia opłaty adiacenckiej,
- obliczenia opłaty planistycznej,
- obliczenia odszkodowania za wywłaszczenie,
- obliczenia odszkodowania za szkody,
- rozliczenia poniesionych nakładów,
- obliczenia należności za wyłączenie gruntu rolnego czy leśnego z produkcji,
- ustalenia wysokości ubezpieczenia,
- określenia wysokości czynszu za wynajem lub dzierżawę,
- uwłaszczenia przez osobę prawną,
- zaliczenia mienia, które pozostawiono za granicą na poczet nabycia nieruchomości.
O dokonanie wyceny nieruchomości mogą ubiegać się osoby fizyczne, urzędy, sądy, banki, firmy i inne podmioty. Muszą one posiadać aktualny odpis z księgi wieczystej, akt notarialny bądź inny dokument, który określa prawa do nieruchomości (np: umowa darowizny, orzeczenia sądu), wypis i wyrys z ewidencji gruntów, decyzję o przydziale lokalu, dokumentację techniczną budynku oraz zaświadczenie o samodzielności lokum. Pamiętajmy, iż każde przedsięwzięcie typu dokonanie wyceny nieruchomości musi mieć swój określony powód, cel i ściśle według niego być przeprowadzane.