Renta planistyczna, zwana też opłatą planistyczną, to jednorazowa opłata związana ze wzrostem wartości nieruchomości w związku z uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Zgodnie z art.36 ust.4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, jeśli w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą wartość nieruchomości wzrosła, a właściciel albo użytkownik wieczysty zbywa tę nieruchomość, wójt, burmistrz albo prezydent miasta pobiera jednorazową opłatę ustaloną w tym planie, określoną w stosunku procentowym do wzrostu wartości nieruchomości, przy czym zbycie nieruchomości musi nastąpić przed upływem 5 lat od dnia wejścia w życie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
sqback/bigstockphoto.com
Aby ustalić wysokość renty planistycznej muszą wystąpić jednocześnie trzy warunki:
• wzrost wartości nieruchomości nastąpił wskutek zarządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub jego zmiany;
• w planie miejscowym lub jego zmianie określono stawki procentowe wzrostu wartości nieruchomości, która stanowi podstawę do ustalenia wysokości renty planistycznej;
• przed upływem 5 lat od wejście w życie uchwalonego planu miejscowego lub zmiany w niej dokonanej nastąpiło zbycie nieruchomości przez dotychczasowego właściciela ( przez „zbycie nieruchomości” rozumie się zbycie całej nieruchomości, ale również jej części czy udziału w prawie jej własności).
Art.37.1 mówi, że wysokość odszkodowania z tytułu obniżenia wartości ustala się na dzień jej sprzedaży. Jej obniżenie i wzrost wartości stanowią różnicę między wartością nieruchomości, która jest określana przy uwzględnieniu przeznaczenia terenu, która obowiązuje po uchwaleniu lub zmianie planu miejscowego a jej wartością określaną przy uwzględnieniu przeznaczenia tego terenu, które obowiązuje po uchwaleniu bądź zmianie planu miejscowego a jej wartością, która jest określana przy uwzględnieniu przeznaczenia terenu (obowiązującego przez zmianą tego planu lub faktycznego sposobu wykorzystania nieruchomości przed jego uchwaleniem).
Wysokość opłaty uzależniona jest od stawki procentowej opłaty i różnicy wartości między „starym” a „nowym” planem zagospodarowania przestrzennego. Wysokość stawki procentowej jest uzależniona od decyzji rady gminy uchwalającej plan, nie może ona jednak być wyższa niż 30%. Jej wysokość można znaleźć w zapisach planu zagospodarowania przestrzennego. Stanowi ona podstawę wszczynania z urzędu postępowania w sprawie ustalenia opłaty, następuje to po przesłaniu przez notariusza wypisu z aktu notarialnego. Ustalenia wartości nieruchomości, która zmieniła swoją cenę po zmianach czy uchwaleniu planu miejscowego, można dokonać po wycenie nieruchomości, która jest zlecona w trakcie postępowania rzeczoznawcy majątkowego. Wtedy to, na podstawie stawki procentowej określonej w planie miejscowym, ustala się wysokość renty planistycznej.
Właściciel nieruchomości, której wartość wzrosła z powodu uchwalenia lub zmiany planu miejscowego, lub jego użytkownik wieczysty, może żądać od wójta, burmistrza lub prezydenta, ustalenia opłaty zgodnie z art. 36 ust. 4.