Dom pasywny to budynek o bardzo niskim zapotrzebowaniu na energię niezbędną do ogrzewania wnętrza. Energia wykorzystywana jest biernie, racjonalnie i maksymalnie, a następnie odzyskiwana bez zbędnych strat w celu ponownego wykorzystania.
W domach takich wykorzystywany jest szereg rozwiązań mających na celu zminimalizowanie zużycia energii w trakcie eksploatacji. Źródła ciepła uzyskiwane są m.in. ze słońca, ciepła odzyskanego w wyniku procesu wentylacji – rekuperacja, a także z ciepła wytwarzanego przez mieszkańców. Ważną rolę w termoizolacji domów pasywnych odgrywają takie elementy jak: okna, termoizolacja ścian, jakość materiałów użytych do budowy, odpowiednia wentylacja, kolektory słoneczne, dodatkowe źródła ciepła takie jak pompy ciepła lub kotły grzewcze, a także odpowiednia lokalizacja oraz kształt budynku.
Inwestycja w dom pasywny jest bez wątpienia kosztowna. Zachęcające jednak mogą być dopłaty do domów energooszczędnych i pasywnych, które w 2013 roku uruchomił Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Budowa domu pasywnego stanowi także dobrą inwestycję w kontekście zmian prawnych, które mają wejść w życie po 2020 roku. Zgodnie z regulacjami Unii Europejskiej, każdy sprzedawany budynek będzie musiał posiadać świadectwo energetyczne obliczone według nowych przepisów, bardziej rygorystycznych pod względem energetycznym. Możemy mieć pewność, że wartość rynkowa takiego domu nie spadnie.
Koszt budowy domu pasywnego przewyższa o ok. 10% – 20% koszt budowy domu tradycyjnego, w zależności od rozwiązań, jakie zostaną zastosowane. W dłuższej perspektywie jednak, poniesiony nakład finansowy zostanie zrekompensowany w postaci niższych rachunków za media oraz utrzymanie domu. Dzięki użytym rozwiązaniom, większość właścicieli może zasilać swoje domy bez konieczności współpracy z dostawcami energii lub wykorzystywać ich w niewielkim stopniu.
Koszty eksploatacji można łatwo porównać z tymi samymi kosztami przy budynku tradycyjnym. Przyjmijmy, że powierzchnia budynku wynosi 120 m2. Zapotrzebowanie na ciepło standardowego domu to rocznie ok. 90-120 kWh/m2. Ogrzewanie może kosztować ok. 5100 zł przy użyciu oleju opałowego, 3950 zł przy ogrzewaniu prądem z pompą ciepła, 2000 zł podczas ogrzewania drewnem. Roczne zapotrzebowanie domu pasywnego na energię nie przekracza 15 kWh/m2. Zatem koszt ogrzania takiego budynku, będzie wynosił odpowiednio ok. 650 zł – olej opałowy, 500 zł przy ogrzewaniu prądem z pompą ciepła, 280 zł podczas ogrzewania drewnem.
Szacuje się, że maksymalny czas na zwrot takiej inwestycji to ok. 9 lat. Biorąc jednak pod uwagę to, iż wszystko wskazuje na ciągły i nieunikniony wzrost kosztów ogrzewania, może się to zwrócić znacznie szybciej.
Posiadacze domów pasywnych chwalą sobie również szereg mniej wymiernych korzyści takich jak chociażby bezpieczeństwo, komfort mieszkania, a także dbałość o środowisko.