Opłata adiacencka jest świadczeniem pieniężnym przymusowym i bezzwrotnym. Jest ustalana oraz nakładana przez organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego i dotyczy właścicieli tych nieruchomości, których wartość wzrosła wskutek pewnych zdarzeń. Jednym z takich zdarzeń jest podział nieruchomości.

Opłata adiacencka jest rodzajem lokalnego podatku, który nakłada na mieszkańców gmina bądź miasto uchwałą rady. Podstawą prawną tego podatku jest ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

Ustawa z dnia 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa wprowadziła przepisy, które spowodowały szereg utrudnień dla rolników.

Z dniem 1 stycznia 1998 r. weszła w życie ustawa o listach zastawnych i kredytach hipotecznych. Wprowadziła ona pojęcie wartości bankowo-hipotecznej nieruchomości, która jest jednym z rodzajów nierynkowych wartości nieruchomości.

Nieruchomości określane jako zabytkowe od innych nieruchomości wyróżniają szczególne walory, do których należą m.in. wyjątkowa architektura lub tło historyczne. Są one pod ochroną i kuratelą konserwatora zabytków i szczególną ochroną prawną.

Wartość odtworzeniowa nieruchomości to wartość równa kosztom odtworzenia (remontu, naprawy, odbudowy)  nieruchomości z uwzględnieniem stopnia jej zużycia. Określa się ją dla nieruchomości, które nie mogą być przedmiotem obrotu na rynku, lub gdy narzucają to przepisy szczególne.